Czym jest martwica skóry?
Martwica funkcjonująca również pod nazwą zgorzel lub nekroza polega na obumieraniu tkanek w żywym organizmie. Schorzenie to powstaje na skutek mechanicznego lub chemicznego uszkodzenia skóry, które jest na tyle rozległe, że nie może zostać wyleczone. Najczęstszą przyczyną martwicy skóry jest niedokrwienie, niedotlenienie lub zakażenie. Zgorzel może powstawać również w wyniku odmrożenia, oparzeń czy odleżyn.
Martwica tkanek może okazać się bardzo niebezpieczna dla ludzkiego zdrowia i życia, dlatego wszelkie zmiany należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem. W medycynie wyróżniane są dwa rodzaje martwicy: skrzepowa i rozpływna.
Martwica rozpływna a martwica skrzepowa
Zdecydowanie częściej występuje martwica skrzepowa. W przypadku np. zawału serca, komórki wydzielnicze obumierają, gdyż dopływ utlenionej krwi staje się niemożliwy. Charakterystyczne dla tego rodzaju martwicy są skrzepy.
Martwica rozpływna poprzez działanie enzymów doprowadza do całkowitego rozpuszczenia obumarłej tkanki. Najczęściej dochodzi do niej w wyniku zawału mózgu, wirusowego zapalenia wątroby czy wrzodów żołądka.
Trzy stadia martwicy
Martwica występuje w trzech postaciach: suchej, mokrej i gazowej. Martwica sucha jest najmniej inwazyjna, gdyż przebiega bez zakażenia bakteriami, ale w przypadku zbagatelizowania objawów lub nieprawidłowego leczenia może przeistoczyć się w martwicę mokrą, której towarzyszy infekcja bakteryjna. W ostatnim stadium choroby bardzo często oprócz infekcji, dochodzi również do zaniku czucia w obrębie uszkodzonej tkanki (martwica gazowa).
Profilaktyka, czyli jak uchronić się przed martwicą?
Większe prawdopodobieństwo zachorowania na martwicę skóry występuje w przypadku osób cierpiących na miażdżycę, cukrzycę oraz zaburzenia układu odpornościowego. Szczególnie narażone są również osoby w podeszłym wieku oraz te zmagające się z wysokim cholesterolem.
Aby nie dopuścić do powstania martwicy skóry, przede wszystkim należy pamiętać o dokładnym oczyszczaniu ran. W sytuacji, gdy zaobserwujemy jakiekolwiek zmiany w obrębie rany, bezapelacyjnie powinniśmy udać się do lekarza specjalisty.
Objawy martwicy skóry
W przypadku martwicy tkanek objawy pojawiają się zazwyczaj nagle i szybko postępują. Do charakterystycznych symptomów schorzenia należą:
- obrzęk,
- ból (w przypadku rany głębokiej),
- pęcherzyki wypełnione ropną wydzieliną oraz gazem (gangrena gazowa),
- zamroczenie i osłabienie,
- przyśpieszone tętno i oddech przy jednoczesnym spadku ciśnienia krwi,
- podwyższona temperatura.
Warto wiedzieć, że zakażona rana przybiera brązową lub czarną barwę.
Leczenie
Diagnoza martwicy skóry zazwyczaj nie jest problematyczna, ponieważ jej objawy są łatwe do rozpoznania. Podstawowe badanie dotyczy identyfikacji rodzaju bakterii, które doprowadziły do zakażenia. Pozwala to dobrać odpowiedni antybiotyk.
Dermatolog zazwyczaj oczyszcza rany i usuwa ciała obce, ale w niektórych przypadkach niezbędna jest operacja chirurgiczna. Rodzaj leczenia zależy od stanu pacjenta i od stadium zakażenia.
W profesjonalnych klinikach martwe tkani usuwane są:
- za pomocą skalpela,
- z wykorzystaniem ultradźwięków,
- autolitycznie, czyli poprzez stymulowanie własnych enzymów do rozkładu tkanki martwiczej.
Fizyczne usuwanie martwych tkanek za pomocą skalpela jest dostępne w większości gabinetów chirurgicznych, ale zabieg ten należy do bolesnych i stosunkowo krwawych. Natomiast ultradźwięki skutecznie oczyszczają ranę oraz likwidują zakażenie. Z kolei autolityczne usunięcie tkanek to nowoczesny zabieg, polegający na zmianie środowiska rany na bardziej wilgotne. Jest to możliwe dzięki aplikacji hydrożeli, stymulujących komórki do samooczyszczenia.
Martwica skóry jest niebezpiecznym chorzeniem, które rozwija się w bardzo szybkim tempie i wymaga natychmiastowego leczenia, gdyż w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do śmierci chorego.
Inspirowane: centrumflebologii.pl – klinika flebologii